Οι ζωές των άλλων

Τώρα τελευταία έπεσε στην αντίληψη μου μία ιστορία, που μου μετέφεραν τρίτοι, την οποία όμως σα θεματολογία έχω ξανασυναντήσει στο παρελθόν στο δικό μου κύκλο.

Τι το περίεργο κρύβει η όλη υπόθεση?

Τη σχέση του καθενός από εμάς με το περιβάλλον του, τους φίλους και τους συγγενείς και το κατά πόσον αλληλεπιδρούμε και επηρρεάζουμε πραγματικά στη ζωή των άλλων ή απλά είμαστε ντεκόρ, ταπετσαρία τοίχου ή απλά ένας καφές κι ένα τσιγάρο, έτσι για να περνά η ώρα.

Η αρχή και το τέλος των σχέσεων είναι η κοινή θέληση για επικοινωνία, για συμπόρευση, για μοίρασμα εμπειριών και για συμπαράσταση σε αυτή την πορεία που ο καθένας μας αποκαλεί ζωή, διαδρομή, ανηφόρα και κατηφόρα, κόλαση και παράδεισο τέλοσπαντων.

Όμως υπάρχουν τα όρια της προσωπικότητας του καθενός, που ορίζουν και περιορίζουν ή επιτρέπουν και προάγουν και ωφελούν μιά σχέση. Αυτά τα όρια είναι τόσο ορατά και απτά, για παράδειγμα η εξωτερική εμφάνιση και το ντύσιμο, όσο και αόρατα και μή συγκεκριμένα όπως οι σκέψεις, η ψυχολογία, οι φιλοδοξίες.

Το μεγαλύτερο όριο και το αυστηρότερο σύνορο όμως, είναι τα μάτια μας, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Μέχρι που βλέπουμε και άλλες φορές μέχρι ποιού σημείου θέλουμε να κοιτάξουμε τριγύρω, το παρελθόν, το παρόν και το αύριο. Μέχρι πού φτάνει το βλέμμα, και σε ποιόν ορίζοντα αναγνωρίζει σημάδια θετικά και αρνητικά. Γνώση, εμπειρίες, ιστορίες και αμαρτίες, και πάνω απ' όλα όνειρα.

Είμαι της γνώμης -γνώμη δογματική που θά θελα να μου δωθεί η ευκαιρία να αναθεωρήσω- ότι κάποιοι άνθρωποι, ίσως το "κάποιοι" να μην είναι ακριβές, πιθανώς πάρα πολλοί όμως, περιορίζονται από τον ίδιο τους τον εαυτό, ώς προς τις επιλογές και τη ζωή τους.

Και όταν λέω περιορίζονται από τον εαυτό τους, εννοώ ότι όπως χρειάζεται να είσαι ψηλός για να παίξεις μπάσκετ, έτσι και χρειάζεται να είσαι εύστροφος για να παίζεις σωστό στοίχημα και προπό, άλλο τόσο χρειάζεται να είσαι φιλόδοξος για να κυνηγάς τις ευκαιρίες στο επάγγελμα, και άλλο ακόμα τόσο είναι απαραίτητο να αντιλαμβάνεσαι σε ποιά πραγματικότητα-σε ποιά δεδομένη κατάσταση βρίσκεσαι κάθε στιγμή.

Γιατί λοιπόν οι ευκαιρίες δεν είναι για όλους? Γιατί η δημοκρατία δεν αφορά τους πάντες, το δίπλωμα οδήγησης το 40% των οδηγών, τα πλούτη τον κάθε φτωχό, οι γνώσεις τον κάθε αναγνώστη, το σέξ τον κάθε όμορφο του πλανήτη? Ενώ η οικονομία τα προσφέρει προς αγορά, απλόχερα σε όλους, αντί του κατάλληλου αντιτίμου?

Γιατί πολύ απλά, εάν είχαμε αυτογνωσία, θα ξέραμε ότι κάθε άνθρωπος, είναι ένα σκαρί-ένα σασί έλεγα κάποτε που μου άρεσαν τα αυτοκίνητα- που είναι φτιαγμένο να κάνει κάποιες δουλειές καλύτερα από κάποιο άλλο, αντέχει κάποια φορτία, έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα πολύ συγκεκριμένα, και έχει και ένα κινητήρα-εγκέφαλο-καρδιά και ψυχή, που άλλον τον κάνει μαραθωνοδρόμο, άλλον σπρίντερ, άλλον σκληροτράχηλο εξερευνητή και άλλον απλά τον πάει μέχρι το καφενείο της γειτονιάς, και τον κερνάει και καφέ.

Και η παιδεία? Και οι άλλοι? Οι αλληλεπιδράσεις του περιβάλλοντος που διαμορφώνουν την προσωπικότητα? Και όλα όσα μας μαθαίνουν στα σχολεία?

Γιατί ο Γιωργάκης τα "παίρνει" τα γράμματα, ενώ ο Κωστάκης όχι? (Τυχαία αναφορά καθώς το αντίθετο συμβαίνει στην πραγματικότητα της πολιτικής. Αστείο ήταν).

Και πόσα γράμματα και πόσες νουθεσίες χωράνε στο μυαλό του Γιωργάκη? Και πόσο το Γιωργάκη τον αλλάζουν όλα αυτά? Και πόσο επιδρά η δική μου παρουσία, του κολλητού του, στην ψυχοσύνθεση του?

Μήπως η επίδραση είναι καθαρά θέμα του τί ζητάει ο καθένας? Και άρα τόσο ερέθισμα δέχεται, και άρα από τη συγκεκριμένη πηγή θα το επιτρέψει να εισάλθει στα εντός του?

Μα τί λέω? Δηλαδή τελικά εμείς οι άνθρωποι, δεν είμαστε στενόμυαλοι, εγωιστές, παρτάκηδες, οικογενειόδουλοι, και τεμπελχανάδες? Δεν είμαστε αγύμναστοι σώματι και πνεύματι? Δεν είμαστε μικροψυχοι και τσιγκούνηδες-τσιφούτηδες και γύφτοι μεγάλοι?

Είμαστε κοντά σ' αυτό που ο φιλόσοφος ονόμασε "ΑΝΘΡΩΠΟ" και δεν το ξέρω?

Κι εσύ ταλαίπωρε φίλε και κολλητέ, μιλάς και μιλάς και μαλλιάζει η γλώσσα σου, για να δείξεις στον καλό σου φίλο και κολλητό, ότι κάνει λάθος ή ότι δεν κάνει λάθος, αλλά τελειωνει το τσιγάρο στο τασάκι και ο καπνός θολώνει περισσότερο την ανταλλαγή των λέξεων και των εκφράσεων, τη συνουσία των φιλοφρονήσων και των θελήσεων.

Ίσως και να είναι μιά ειλικρινής κατάθεση, όλα αυτά, μιά χείρα βοηθείας, μιά χειρονομία αγάπης, κι εγώ απλά να είμαι δύσπιστος και άπιστος Θωμάς.

Αλλά το μπουζουκοκέφαλο, και η ζωή του "άλλου" βαθύτατα πεπεισμένα ότι βαδίζουν στο δρόμο το σωστό, ότι και να γίνει. Και τα τρένα να περνούν, και ούτε ο σταθμαρχης να μήν αλλάζει, παρά γεμάτα τα παγκάκια από αποχαυνωμένους ταξιδιώτες, να σχολιάζουν την ταχύτητα του μέσου, και όχι τα αναργύρωτα εισητήρια που βρίσκονται βαθιά χωμένα στις τσέπες τους.

Έτσι και η ιστορία που άκουσα, έτσι κι αυτή που κάποτε συνάντησα.

Με σκαμπίλισε το αποτέλεσμα, γιατί ουδέποτε είχα καταλάβει, ότι οι άνθρωποι έχουν μονάχα ένα μεγάλο εχθρό στην πρόοδο και τη βελτίωση τους.

Τον ίδιο τους τον εαυτό. Και ότι όσο νωρίτερα καταλάβουν με τί ζώο έχουν να κάνουν, γιατί καθένας μας είναι και διαφορετικό και πολλά μαζί ορισμένοι, για κάθε ώρα της ημέρας, τόσο καλύτερα θα ψάξουν να δούν πώς θα τα βάλουν μαζί του, και πώς θα το σαμαρώσουν, μπάς και τραβήξουν στις ανηφοριές της πραγματικότητας.

Και ότι όσο και να προσπαθώ να σε βοηθήσω φίλε μου, άν δεν κουνήσεις τα χεράκια σου, αλλά κυρίως την κοτρώνα της αδράνειας σου, στο μυαλό και στη ζωή σου, όσο και να σε αγαπώ, απλοί γνωστοί θα μείνουμε, και καθόλου φίλοι δε θα γίνουμε.

Εύχομαι κι εγώ, κάποιος να σκέφτεται και για μένα, κι εγώ για το δικό μου ζώο, τα ίδια.