Μετρό

Για μιά ακόμη φορά, τα μπλεξίματα με τα μηχανάκια και τις ζημιές τους, με οδήγησαν στη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς.

Αυτό καμμιά φορά μπορεί και να είναι χρήσιμο για την ψυχική μου υγεία, γιατί κοινωνικοποιούμαι -τρόπο τινά- και περπατάω στην πόλη χαζεύοντας ανέμελος, χωρίς να με νοιάζει άν κορνάρει κάποιο ταξί πίσω μου.

Οταν όμως έξω η θερμοκρασία φλερτάρει με τον αριθμό 40, τότε δεν είναι καλή ιδέα να περπατάς σε μία τσιμεντένια σαχάρα στις τέσσερεις το απόγευμα.

Στάθηκα στην αποβάθρα του μετρό στο Πανεπιστήμιο και κοίταξα γύρω μου.

Ηρεμία, χαλαρότητα, όλα στη θέση τους, επιβάτες, προσωπικό και τρένα, όλα ρυθμισμένα σε μία σταθερή περιοδικότητα, που έχει λογική, ρυθμό και διακριτά όρια.

Που έχει πρόγραμμα, οργάνωση και σχέδιο.

Και σκέφτηκα ότι ο ίδιος κόσμος που λίγο πρίν, στην επιφάνεια του δρόμου, καφριάζει και εκτονώνεται με την κάθε ευκαιρία, που δαγκώνει προς πάσα κατεύθυνση ευρισκόμενος σε μόνιμη κατάσταση άμυνας, βρίσκει στο τακτοποιημένο περιβάλλον του μετρό, μία άλλη Ελλάδα, μία άλλη κοινωνία, πιό κοντά στις υποσχέσεις των κάθε λογής εξσυγχρονιστών.

Και προσαρμόζονται! Όλοι! Και με το που διαβαίνουν το κατώφλι της αποβάθρας του Συντάγματος, απορρίπτουν το τρίχινο σκουτάρι του νεοβάρβαρου πολίτη, και ενδύονται το σιδερωμένο κουστούμι του Λονδρέζου, του Παριζιάνου, του Μιλανέζου!

Συμμετέχουν, αποδέχονται, επιλέγουν, στηρίζουν, καταβάλλοντας δίχως να βαρυγκομήσουν, το αλμυρό αντίτιμο του εισητηρίου, που αξίζει το ένα ευρώ, για τις συνθήκες στο μετρό, ενώ δεν το αξίζει για τις συνθήκες στο τρένο ή στο λεωφορείο!

Είναι άραγε σωστό, να προσαρμόζουμε τη συμπεριφορά μας, αναλόγως των συνθηκών που συναντούμε?

Πιστεύω πως όχι.

Η κατάλληλη και ουσιαστική παιδεία, για έναν σωστό ανθρώπο, δεν αφορά διακρίσεις και κατα περίπτωση συμπεριφορές, ούτε και θέτει στεγανά στη σκέψη και την πράξη. Αντίθετα δημιουργεί την ανάγκη για συνεχή βελτίωση, για αναζήτηση και για αναθεώρηση.

Με λίγα λόγια, οι αρχαίοι Αθηναίοι, δεν ήταν άξιοι πολίτες, επειδή το περιβάλλον στο οποίο κινούνταν καθημερινά παρείχε κάλος και αισθητική, πέρα από την ικανοποίηση των πρακτικών αναγκών τους, αλλά διότι μπορούσαν να διακρίνουν, ότι η Πόλη, εντάσσεται στο γενικότερο σύστημα κοινωνικής παιδείας και ενάρετου βίου.

Πολίτης σημαίνει, ο έχων λόγο με (διάλογος) αλλά και γιά την Πόλη, άρα είναι κάποιος που αποτελεί μία μικρογραφία της, και όχι κάποιος αδιάφορος διαβάτης, τύχαια περαστικός.

Η αλλιώς, είναι ασύμβατο και τελικά ανόητο να λέμε ότι, ένας σοβαρός άνθρωπος θα έχει το σπίτι του καθαρό και περιποιημένο, την ίδια στιγμή που επιλέγει να ρυπαίνει την Πόλη μέσα στην οποία ζεί.

Είναι ανόητο να είμαστε κοινωνικοί κανίβαλλοι σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, αλλά να μην είμαστε μέσα στο μετρό. Η σε κάποιο ανάλογο χώρο, που λειτουργεί με κάποιες αυτονόητα πολιτισμένες συνθήκες.

Ο πολιτισμός και η παιδεία αφορούν τους ανθρώπους και τα έργα τους.

Άρα είναι πρώτα και κύρια ψυχικές και νοητικές δεξιότητες.

Από την άλλη μεριά, δε μπορώ να μην εντυπωσιαστώ, από την θετική αντίδραση του κόσμου, απέναντι στο ορθό, το λογικό, το καλαίσθητο και το ενάρετο.

Όσο και να γκρινιάζω, ότι είμαστε συνένοχοι, στον καθημερινό τραμπουκισμό, άλλο τόσο θαυμάζω, το πόσο, απομονώνοντας συμπεριφορές μάζας και μόδας, ο Ελληνας διαθέτει ένα αγαθό ένστικτο-κληρονομιά-γενετικό υλικό, που του δείχνει το δρόμο.

Και συνεχίζω να ελπίζω, ότι έστω και από την ανάποδη, δηλαδή μέσα από έργα τεχνικά, και ψυχαγωγικά, όλοι εμείς δικαιωνόμαστε, για το μύχιο και βαθύ μας αίτημα, για μία ωραιότερη και λογικότερη, πραγματικά ανθρώπινη κοινωνία.

Μία κοινωνία ανθρώπων ελεύθερων πνευματικά!