Συγκεκριμένα: "Αυτό που πληρώνουμε σήμερα, είναι ο εθισμός μας στον "τσάμπα" τρόπο ζωής, δηλαδή τα πάντα δωρεάν για το λαό, χωρίς ευθύνη και κόστος. Όταν αφήνεις ένα μωρό παιδί δίπλα στις καραμέλες, είναι αστείο να μιλάς για αυτοσυγκράτηση. Αστείο επίσης είναι να το μαλώνεις που πάχυνε. Πολύ δύσκολο επίσης, να του μάθεις, το σωστό τρόπο ζωής. Όσα δεν έγιναν στην παιδική ηλικία, δε γίνονται στην ενήλικη ζωή. Θέλει ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΘΕΛΗΣΗ ΚΑΙ ΔΕΣΜΕΥΣΗ να αλλάξεις, μετά από ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΗ. Πάντοτε τα προβλήματα των κοινωνιών, είναι καθρέφτης των προσωπικών μας αδιεξόδων...."
Ο λόγος που διατύπωσα την άποψη είναι απλός. Η νοοτροπία του "τσάμπα" και του δωρεάν, αποκοιμίζει τις συνειδήσεις και δημιουργεί αργόσχολα πνεύματα. Καταργεί το πνεύμα της ευγενούς άμιλας, δηλαδή με απλά λόγια τον ανταγωνισμό. Την ουσία της ρήσης "πόλεμος πατήρ πάντων". Που δεν αναφέρεται τόσο στις αιματοχυσίες, αλλά στη διαδικασία μέσω της οποίας η αντιπαράθεση, φέρνει την εξέλιξη, μέσα από το κόστος και την ευθύνη.
Για πάρα πολλά χρόνια, εδώ στην Ελλάδα, συνηθίσαμε στο τσάμπα και το δωρεάν. Αυτό δεν είναι κακό στο βαθμό που εξυπηρετεί τους ανθρώπους που έχουν προβλήματα. Λέγεται κοινωνική πολιτική, στο κάτω κάτω της γραφής, έτσι δεν είναι? Δωρεάν υγεία, δωρεάν παιδεία, δωρεάν ασφάλεια, δωρεάν...δωρεάν...τσάμπα...τσάμπα...ένα σωρό πράγματα τριγύρω μας.
Είναι κακό όμως, στο βαθμό που εμποδίζει την ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού σε ένα κοινωνικό σύστημα. Ο ανταγωνισμός αναδεικνύει πάντοτε το καλύτερο, μέσα από οριοθετημένες διαδικασίες. Δεν λέω πως ο ανταγωνισμός είναι πανάκεια. Όμως είναι μια μέθοδος επιλογής που η φύση χρησιμοποιεί. Μια μέθοδος επικράτησης και εξέλιξης.
Στην Ελλάδα, το κράτος-πατερούλης, με τη μαξιμαλιστική του λειτουργία που εκπορεύεται από ένα κατά βάση σοσιαλιστικό όραμα περί δίκαιης κατανομής του συλλογικού εισοδήματος, μας έριξε σε βαθύ ύπνο. Μας αδρανοποίησε. Μας βόλεψε σε ένα μοντέλο ζωής χωρίς κόστος, χωρίς ευθύνη. Μας έκανε εξαρτημένους στην ανεμελιά του χωροχρόνου, που αιώνια πορεύεται αδιατάρακτος. Όπως συμβαίνει στην ορθόδοξη θρησκευτική παράδοση. Η μακαριότητα και τα άχρονα βιώματα επικρατούν, διατρέχοντας το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, δίχως τις ζυμώσεις που προκαλούν τις ιστορικές ανατροπές, φέρνουν τις αλλαγές και αναδιαμορφώνουν συνεχώς στη βάση των απαιτήσεων της καθημερινότητας, τις κοινωνικές στρατηγικές.
Γιατί συνέβη αυτό όμως, ως παρεπόμενο της νοοτροπίας "τσάμπα και βερεσέ"?
Διότι όσο περισσότερο "ανοίγεις" ένα μοντέλο, προς περισσότερους αποδέκτες (σοσιαλισμός ίσον κοινωνικοποίηση ίσον ολόκληρη η κοινωνία) τόσο καλύτερους και αυστηρότερους μηχανισμούς ελέγχου και ισορροπίας πρέπει να εγκαθιστάς, ώστε το σύστημα να παραμένει σε ηρεμία και να μην ανατρέπεται. Το ανάποδο ισχύει στις ελεύθερες αγορές, που η "αυτορρύθμιση" υποκαθιστά τον κρατικό παρεμβατισμό και τις διαδικασίες πρόληψης και ελέγχου. Αυτορρύθμιση σημαίνει σε απλά λόγια "ο καλύτερος-συμφερότερος-εξυπνότερος-πιο επιτήδειος κλπ" επικρατεί και ο ανταγωνισμός "μοιράζει" τα λάφυρα στους νικητές.
Στην Ελλάδα, κάναμε το πρώτο σκέλος της εξίσωσης, ανοίξαμε το μοντέλο, προσφέραμε την πρόσβαση σε όλους, χωρίς όμως να κάνουμε καμμία προσπάθεια να ελέγξουμε την πορεία και τα αποτελέσματα του εγχειρήματος. Αποδείχτηκε πως όλη αυτή η προσπάθεια δεν ήταν μελετημένη σε βάθος χρόνου. Δεν υπήρχε πρόγραμμα το οποίο να δοκιμαστεί και να λειτουργήσει σε πραγματικές συνθήκες. Και φυσικά, επειδή οι εξελίξεις τρέχουν και οι ανάγκες των ανθρώπων επιβάλλουν την ικανοποίηση τους με "βίαιο" τρόπο, η προσπάθεια υπερκεράστηκε από την πραγματικότητα.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, η συνήθεια επικράτησε και ο ύπνος παρέμεινε βαθύς. Οι άνθρωποι σταματήσαμε να αναρωτιόμαστε αν τα χρήματα που πληρώνουμε ανταποκρίνονται στις υπηρεσίες που λαβαίνουμε, αν αυτά που λέμε δημόσια αγαθά είναι αυτά που όντως μας κάνουν τη ζωή καλύτερη. Δεν είχαμε δικαίωμα επιλογής, μέσα στο όνειρο μας. Το "τσάμπα" ήταν πάντα το εύκολο και το αυτονόητο. Και ο τρόπος που μάθαμε να ζούμε.
Κάπως έτσι αποτύχαμε να ανανεώσουμε τις ιδέες μας και να προσαρμοστούμε στο διεθνές και Ευρωπαϊκό περιβάλλον. Μέχρι που μια μέρα ένας κουβάς κρύο νερό έλουσε τα ατημέλητα μαλλιά και το μακάριο χαμόγελο μας, και μας υποχρέωσε να κοιταχτούμε στον καθρέπτη της πραγματικότητας, χωρίς περιθώρια για "τσάμπα και βερεσέ".
Η έναρξη της αλλαγής στην Ελλάδα, θα σηματοδοτηθεί από την προτεραιότητα στο χτίσιμο μιας κοινωνίας ανταγωνιστικής στη νοοτροπία της. Τον ανταγωνισμό ως μηχανισμό εξέλιξης και αριστείας, και όχι φυσικά ως στείρα αντιπαλότητα που θρέφει τα μίση και τα πάθη.
Αυτό θα πρέπει να αποτελέσει μια μακρόχρονη δέσμευση, όλων όσων φιλοδοξούν να πρωταγωνιστήσουν στα πολίτικά πράγματα, τα επόμενα χρόνια. Αυτό θα πρέπει να είναι και το κριτήριο, με το οποίο θα τους επιλέξουμε. Είναι σαφές
No comments:
Post a Comment