Monday, October 17, 2011

Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων από την Alpha Bank, περίοδος (από) 13/10/2011



Αναδημοσιεύω ένα μέρους του δελτίου που αφορά την Ελληνική οικονομία:


Εδώ το πρωτότυπο, όσοι θέλετε διαβάστε το όλο, αλλά για τη δική μας συζήτηση εξυπηρετεί και το πρώτο κομμάτι που έχω αναρτήσει : http://www.alpha.gr/files/infoanalyses/weekly20111013.pdf


Ελληνική Οικονομία

Η Τρόικα έδωσε στην δημοσιότητα ανακοίνωση με τα συμπεράσματά της από την ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων με την ελληνική κυβέρνηση στο πλαίσιο της  5ης
επιθεώρησης όσον αφορά στην πρόοδο υλοποίησης του Μνημονίου.  Από την
ανακοίνωση αυτή  προκύπτει ότι:

α)  Υπήρξε συμφωνία με την Κυβέρνηση για τις πολιτικές που απαιτούνται για να επανέλθει το Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Προσαρμογής και Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων  (ΠΔΠ&ΔΜ)  που εφαρμόζεται σε πορεία υλοποίησης των στόχων του.

β) Παρά το ότι ο στόχος για το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης δεν θα επιτευχθεί το 2011,  η επίτευξη του στόχου για το 2012  με μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης στα € 14,9 δις μπορεί ακόμη να εξασφαλισθεί με την αποφασιστική εφαρμογή του Προσαρμοσμένου Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ).

γ)  Πρόσθετα μέτρα πιθανόν να χρειαστούν για την επίτευξη των στόχων του ΜΠΔΣ το 2013  και το 2014. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να έχουν εξειδικευτεί έως τα μέσα του 2012.  Τα νέα μέτρα θα πρέπει να επικεντρωθούν στην πλευρά των δαπανών για να είναι περισσότερο φιλικά στην ανάπτυξη.

δ)  Στον τομέα των αποκρατικοποιήσεων αναγνωρίζεται η πρόοδος που έχει συντελεστεί με τη δημιουργία του Ταμείου Αξιοποίησης Περιουσίας Δημοσίου  (ΤΑΠΔ)  και τη μεταφορά σε αυτό των σημαντικών περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου και η αποφασιστικότητα της Κυβέρνησης να επιτύχει έσοδα ύψους € 35 δις από αυτή την δραστηριότητα έως το τέλος του 2014.

ε)  Στον τομέα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων αναγνωρίζεται η πρόοδος που έχει επιτευχθεί, αλλά θεωρείται άνιση μεταξύ των διαφόρων τομέων.  Η συνέχιση και η ενίσχυση της διαδικασίας των μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να αποτελεί την κύρια πρόκληση για την Κυβέρνηση.  Ως αξιόλογη εξέλιξη θεωρείται η διακοπή της υποχρεωτικής επέκτασης στις επιχειρήσεις των συλλογικών συμβάσεων εργασίας που υπογράφονται σε επίπεδο Τομέα.

στ) Γενικά αναγνωρίζεται η σημαντική πρόοδος που έχει συντελεστεί στον τομέα της δημοσιονομικής προσαρμογής,  αλλά για να υλοποιηθεί η περαιτέρω μείωση των ελλειμμάτων με κοινωνικά αποδεκτό τρόπο η Κυβέρνηση θα πρέπει να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ιδιαίτερα στο Δημόσιο Τομέα.

ζ)  Η Τρόικα θεωρεί ότι οι συνεχιζόμενες συζητήσεις για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση της Ελλάδος (PSI) και οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της Ζώνης του Ευρώ της 21ης Ιουλίου 2011 συνεπάγονται ότι η χρηματοδότηση του προγράμματος είναι πλήρης.

i)  Η έγκριση των ανωτέρω συμπερασμάτων από το Eurogroup και από το ΔΣ του ΔΝΤ θα σηματοδοτήσει την εκταμίευση της  6ης δόσης ύψους € 8,0  δις, τουΔανείου των € 110 δις.

Σχετικά με τα ανωτέρω σημειώνονται τα ακόλουθα:

Πρώτον,  η μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης στα € 14,9 δις το 2012, όπως προβλέπει η Τρόικα σημαίνει μείωσή του κατά € 21,5  δις σε 3-έτη, παρά το ότι στην περίοδο αυτή σημειώνεται σημαντική αύξηση των δαπανών για τόκους. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον μη εποικοδομητικό σχεδιασμό του προγράμματος χρηματοδοτικής ενίσχυσης της Ελλάδος τον Μάιο του 2010  και στην επιβαρυντική για την Ελλάδα εκτέλεση αυτού του προγράμματος στους τελευταίους 18-μήνες και ιδιαίτερα εντός του 2011. Υπήρξε απόκλιση στο έλλειμμα του 2011 κατά € 2,3 δις διότι οι δαπάνες για τόκους αυξήθηκαν κατά € 3,7  δις,  κυρίως λόγω της υποχρέωσης της ελληνικής κυβέρνησης να δανείζεται μεγάλα ποσά με βραχυχρόνια ΕΓΕΔ υψηλού κόστους. 

Δεύτερον, η μεγάλη απόκλιση από τους στόχους στην εκτέλεση του Π2011 κατά το  8μηνο του 2011 οφείλεται κατά κύριο λόγο στις αστοχίες του φορολογικού νόμο του Απριλίου του 2010  οι οποίες οδήγησαν σε απώλειες εσόδων ύψους άνω των € 3,0  δις κατά το 8μηνο αυτό. Οι αστοχίες του νόμου αυτού διορθώθηκαν με τα νέα μέτρα που έλαβε η Κυβέρνηση τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο του 2011. Επίσης,  ο μεγάλος αριθμός συνταξιοδοτήσεων που σημειώθηκε το 2010 και ιδιαίτερα το 2011 (λόγω της εφαρμογής των εξαιρετικά πιο αυστηρών παραμέτρων του νέου συνταξιοδοτικού πλαισίου από το 2013) συνεπάγεται αύξηση των δαπανών για συντάξεις και μείωση των εισφορών στα ασφαλιστικά ταμεία το 2011,  με αποτέλεσμα την αύξηση των επιχορηγήσεων του τακτικού προϋπολογισμού προς
αυτά τα ταμεία.  Επομένως,  το πρόβλημα των αποκλίσεων στην εκτέλεση του Π2011  οφείλεται αποκλειστικά στη σημαντική μείωση των καθαρών εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού και στη μείωση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων και όχι σε υπερβάσεις δαπανών.

Τρίτον,  αντί των ανωτέρω,  η Τρόικα αποδίδει την απόκλιση από τους στόχους στην εκτέλεση του Π2011 σε μεγάλο βαθμό στη μεγαλύτερη του αναμενομένου ύφεση στην οικονομία κατά το τρέχον έτος. Επίσης, μετά την ανακοίνωση των στοιχείων για την πτώση του ΑΕΠ κατά το 1ο 6μηνο.’11,  η Τρόικα θεωρεί τώρα ότι η πτώση του θα είναι -5,5%  το 2011 (από πτώση κατά -3,9%  που πρόβλεπε έως τώρα)  και προβλέπει ότι η ύφεση θα επεκταθεί και το 2012 με νέα πτώση του ΑΕΠ κατά -2,8%.

Πράγματι,  με βάση την  1η εκτίμηση της ΕΛΛ.ΣΤΑΤ η ύφεση στην Ελληνική οικονομία στο  1ο 6μηνο.’11, με στοιχεία μη διορθωμένα για την εποχικότητα,  ήταν μεγαλύτερη του αναμενόμενου  (πτώση του ΑΕΠ κατά -7,7%  σε ετήσια βάση).  Ωστόσο,  το  1ο 6μηνο.’11: 

α)  δεν περιλαμβάνει τον Ελληνικό τουρισμό που είχε εντυπωσιακή ανάπτυξη στο  3ο 3μηνο του 2011,
β) επηρεάστηκε από την μεγάλη πτώση των επενδύσεων του ΠΔΕ κατά -43%  και από την είσπραξη μόνο € 0,7 δις από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ, έναντι € 3,8 δις που αναμένονται για το έτος ως σύνολο και
γ)   συγκρινόταν με το  1ο 6μηνο.’10 πριν την εφαρμογή των μέτρων δημοσιονομικής
προσαρμογής.


Επομένως, η πτώση του ΑΕΠ στο  1ο 6μηνο.’11  δεν μπορεί να ληφθεί ως βάση για την εκτίμηση της πτώσης του ΑΕΠ το 2011  ως σύνολο και πολύ περισσότερο για το 2012. 

Σημειώνεται εν προκειμένω ότι στις 15.2.2011,  η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε ότι η πτώση του ΑΕΠ το 2010  ήταν -4,5%,  δηλαδή μεγαλύτερη του αναμενομένου από την Τρόικα (-4,0%).  Η εξέλιξη αυτή αποτέλεσε ουσιαστικά τη βάση για τις πολλαπλές υποβαθμίσεις της Ελλάδος από την Moody’s  και την S&P’s  τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2011, οι οποίες έγιναν παρά την ευνοϊκή  4η Έκθεση της Τρόικας για την εκτέλεση του ΠΔΠ&ΔΜ τον Φεβρουάριο του 2011.  

Οι υποβαθμίσεις αυτές οδήγησαν με τη σειρά τους σε πλήρη αντιστροφή της σημαντικής βελτίωσης που είχε σημειωθεί στο οικονομικό κλίμα στη χώρα στην περίοδο Ιαν.-Μαρτ.’2011 και συνέβαλαν ουσιαστικά στην πτώση του ΑΕΠ κατά το  1ο 6μηνο.’11.

Ωστόσο, τελικά, σύμφωνα με τη 2η εκτίμηση της ΕΛΛ. ΣΤΑΤ., που ανακοινώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα (5.10.2011), η πτώση του ΑΕΠ το 2010 δεν ήταν -4,5%, αλλά -3,5%, δηλαδή πολύ μικρότερη από την πρώτη εκτίμηση της ΕΛ.ΣΤΑΤ και μικρότερη από την αρχική εκτίμηση της Τρόικα.

Βεβαίως, η ζημιά είχε ήδη γίνει. Σε κάθε περίπτωση, οι δραματικές εκτιμήσεις για νέα ύφεση της οικονομίας και μάλιστα με πτώση του ΑΕΠ κατά -2,5%  το 2012  αποτελούν τον βασικό μηχανισμό επιδείνωσης του οικονομικού κλίματος στη χώρα, που,  όπως διαπιστώνει και η Τρόικα δεν δείχνει σημεία ανάκαμψης. 

Γεγονός είναι ότι σημαντική ανάκαμψη στο οικονομικό κλίμα πράγματι σημειώθηκε τόσο τον Φεβρ-Μάρτ.’2011,  όσο και τον Ιούλ.- Αύγ.’2011. 

Η πρώτη βελτίωση ανατράπηκε για τους λόγους που προαναφέρθηκαν.  

Η δεύτερη βελτίωση ανατράπηκε λόγω των εκτιμήσεων της Τρόικας για την επέκταση της ύφεσης και το 2012  και λόγω των ασκήσεων πειθαρχίας που επιβάλλονται στην Ελληνική Κυβέρνηση για το αν και το πότε θα δοθεί η 6η δόση, ή για το αν η Ελληνική οικονομία θα περιέλθει σε κατάσταση χρεοκοπίας ή όχι.

Η ίδια η Τρόικα στις αναλύσεις της σημειώνει τις σημαντικές   ευνοϊκές επιπτώσεις στη δημοσιονομική προσαρμογή και στην ανάπτυξη της οικονομίας που αναμένονται να προκύψουν από τις εκ βάθρων διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη συντελεστεί ή βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο υλοποίησης.  Τις μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό σύστημα και στο σύστημα υγείας,  στις αγορές εργασίας και προϊόντων, στις ΔΕΚΟ και στους ΟΤΑ και στον δημόσιο τομέα ως σύνολο.  Ωστόσο,  τα αποτελέσματα αυτών των μεταρρυθμίσεων δεν είναι ορατά στις εκτιμήσεις της Τρόικας για την ανάπτυξη και τη δημοσιονομική προσαρμογή το 2012-2014.

Δημιουργείται έτσι η εντύπωση ότι οι εξαιρετικά απότομες και επώδυνες για την ελληνική κοινωνία προσαρμογές είναι χωρίς αντίκρισμα.  

Η καθημερινή συζήτηση περί χρεοκοπίας της Ελλάδος είναι σήμερα το κύριο εμπόδιο στην ανάκαμψη και στη συνέχιση της δημοσιονομικής προσαρμογής της Ελληνικής οικονομίας.  Η Ελλάδα
πρέπει να παραμείνει προσηλωμένη στις αποφάσεις του Ιουλίου 2011,  που καλύπτουν τις χρηματοδοτικές ανάγκες της την επόμενη τριετία και προσφέρουν το απαραίτητο πλαίσιο στήριξης για να μπορέσει η χώρα να ορθοποδήσει και να επανέλθει στις αγορές. Οι αποφάσεις αυτές,  ήταν αποτέλεσμα επίπονων και χρονοβόρων συζητήσεων και διαπραγματεύσεων, έτσι ώστε να επιμερισθεί το βάρος της χρηματοδοτικής βοήθειας προς την Ελλάδα μεταξύ των εταίρων μας στην Ευρωζώνη και των τραπεζών και άλλων χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων που κατέχουν ελληνικά κρατικά ομόλογα. 

Η συμφωνία που επετεύχθη για την εθελοντική συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο πακέτο χρηματοδότησης προβλέπει μία απομείωση κατά 21% των θέσεων σε ελληνικά κρατικά ομόλογα που κατέχουν οι οργανισμοί αυτοί,  ελληνικοί και ξένοι.  Η συμμετοχή αυτή,  μέσω της ανανέωσης των ομολόγων που λήγουν τα επόμενα χρόνια με νέα ομόλογα πολύ μεγαλύτερης διάρκειας,  προσφέρει χρηματοδοτική ανάσα € 54  δις που διαφορετικά θα έπρεπε να επωμισθούν οι εταίροι μας στην Ευρωζώνη.

Γεγονός είναι ότι λόγω της πτώσης των αποδόσεων των ομολόγων τους τελευταίους μήνες απαιτούνται πλέον πρόσθετοι πόροι για να λειτουργήσει το σύστημα, κυρίως για την προσφορά των εγγυήσεων στους ομολογιούχους,  όπως προβλέπει η συμφωνία.  Η ανάληψη αυτού του κόστους είναι λογικό να επιμερισθεί μεταξύ του ιδιωτικού τομέα και του EFSF. 

Φωνές πλειοδοσίας ότι απαιτείται απομείωση των ομολόγων κατά 50%  δεν μπορεί να θεωρηθούν εποικοδομητικές καθώς θα είναι αδύνατον σε αυτό το επίπεδο η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα να θεωρηθεί εθελοντική. 

Συνεπώς,  κάτι τέτοιο θα συνιστούσε πιστωτικό γεγονός, που σημαίνει με την σειρά του ότι θα άνοιγε ο ασκός του Αιόλου όσον αφορά στις επιπτώσεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στην
παγκόσμια οικονομία,  χωρίς να υπάρχει τρόπος να τιθασευθούν οι δυνάμεις μόλυνσης άλλων επισφαλών οικονομιών της Ευρωζώνης.  Σε τελική ανάλυση,  κάτι τέτοιο θα απειλήσει αυτή καθαυτή την ύπαρξη του Ευρώ.

Συνεπώς, η απομείωση των κρατικών ομολόγων θα πρέπει να παραμείνει σε λογικά επίπεδα εάν θέλουμε να αποφευχθεί μία ανεξέλεγκτη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και να μην κινδυνεύσει με κατάρρευση το τραπεζικό σύστημα και δημιουργηθεί ντόμινο με θύμα την ευρωπαϊκή οικονομία.  

Η ύπαρξη πόρων μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για την ανακεφαλαίωση του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος,  ασφαλιστικών ταμείων κλπ.  διασφαλίζει μεν την φερεγγυότητα των τραπεζών και τις καταθέσεις των αποταμιευτών.  Δημιουργεί,  όμως,  άλλου είδους παρενέργειες εάν το χρηματοοικονομικό σύστημα εθνικοποιηθεί και η διαχείριση περιέλθει στο κράτος.  Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την εκμηδένιση της περιουσίας χιλιάδων μικρομετόχων,  αλλά και ιδρυμάτων,  ασφαλιστικών ταμείων κτλ.  που προσβλέπουν στα μερίσματα είτε για συμπλήρωμα των ήδη πενιχρών συντάξεων είτε για την εκπλήρωση των σκοπών του έργου τους αντιστοίχως.  Πέραν, όμως, αυτού, το κράτος δεν διαθέτει καμία εμπειρία και ικανότητα για να διοικήσει μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις,  όπως είναι οι τράπεζες.  Οποιαδήποτε ανάληψη εξουσιών από το κράτος δεν πρόκειται να συμβάλει στην άρση των περιοριστικών παραγόντων έλλειψης εμπιστοσύνης και χρηματοδοτικών πόρων που υπάρχουν σήμερα.  Μάλλον το αντίστροφο θα γίνει.  

Ας μην λησμονούμε ότι οι τράπεζες δεν ευθύνονται για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί και που οφείλεται αποκλειστικά στην κακοδιαχείριση των δημόσιων οικονομικών.  

Συνεπώς,  μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες δημοσιονομικής προσαρμογής,  οι τράπεζες είναι έτοιμες να στηρίξουν και πάλι χρηματοδοτικά τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά και να συμβάλουν στην υλοποίηση των επενδυτικών τους σχεδίων,  με χρηστή ταυτόχρονα διαχείριση των αποταμιεύσεων τους.

No comments: